01 - Đức cha Gioan Casado Thuận (1936-1941)

Đấng bản quyền

01 - Đức cha Gioan Casado Thuận (1936-1941)

07/05/2023

Đức cha Gioan Casado Thuận (Jean Casado Obispo) sinh ngày 27/12/1886 tại Fuentecen, tỉnh Burgos, phía Bắc nước Tây Ban Nha. Ngày 07/12/1906, ngài gia nhập dòng Đa Minh tại tu viện Ocana. Lúc còn là thầy sáu, ngày 20/01/1911, thầy Casado tình nguyện sang Việt Nam để truyền giáo và tới Giáo phận Trung. Ngày 28/01/1911, thầy Casado được thụ phong linh mục tại Phú Nhai.

Từ 1924 đến 1926 ngài làm thư ký Tòa Giám mục Bùi Chu.

Từ 1926 đến 1936 ngài và tổng quản lý Giáo phận Bùi Chu.

Ngày 15/6/1936, cha Gioan Casado Thuận được Tòa Thánh ban sắc phong Giám mục hiệu tòa Barata, Giám mục tông tòa đầu tiên Giáo phận Thái Bình. Ngày 02/8/1936 tại nhà thờ Chính tòa Thái Bình, lễ tấn phong Giám mục được tổ chức long trọng, chủ phong là Đức cha Gómez Lễ, OP (Giám mục Giáo phận Hải Phòng, bạn học cùng lớp với ngài). Câu khẩu hiệu cho đời giám mục của ngài là: Hòa bình là thành quả của sự công chính (Opus justitiae pax).

Vì Giáo phận chưa có Toà giám mục, chủng viện và các cơ sở cần thiết, nên sau khi được tấn phong Giám mục, ngài bắt tay ngay vào việc xây dựng cơ sở cho giáo phận. Đức cha là một nhà truyền giáo nhiệt thành, là một chủ chăn tài ba có nhiều kinh nghiệm về xây dựng (trong các nhà thờ ngài chủ trì xây dựng có các nhà thờ Thức Hóa, Nam Định). Chỉ sau một năm (9/1937), ngài đã khánh thành cơ sở đầu tiên là trường Tiểu Chủng viện Mỹ Đức. Tiểu Chủng viện gồm một tòa nhà ba tầng cao 14 mét, rộng 13 mét, dài 90 mét - nằm bên tả ngạn sông Trà Lý, thuộc xã Cát Đàm, kề cận là nhà ăn, khu nhà hậu cần, chăn nuôi. Đây là nơi đào tạo nhân sự cho Giáo phận, có năm lên đến 140 tiểu chủng sinh.

Đức cha cũng để ý đến việc bác ái, quan tâm đến các trẻ em bị bỏ rơi, nên ngài đã xây dựng một nhà Dục Anh cấp giáo phận tại Giáo xứ An Lập, trao cho các chị em “nhà phước” chăm sóc.

Cùng thời gian ấy, ngài xây dựng Toà Giám Mục - một tòa nhà ba tầng ngay cạnh nhà thờ Chính tòa - trên một vị trí nhìn bao quát cả thị xã Thái Bình. Năm 1940, ngài cho tu sửa nối dài phần đầu nhà thờ Chính Tòa, đồng thời nối dài phần đầu nhà chủng viện để làm nhà nguyện (1941).

Trên phần đất giáo phận thuộc tỉnh Hưng Yên, Đức cha cho xây dựng một trường thầy giảng, tòa nhà kiến trúc theo lối Tây phương với ba tầng lầu, ngay tại tỉnh lỵ, làm nơi đào tạo các thầy giảng, những trợ tá cho các cha xứ. Ngôi nhà này nằm trong quần thể Phố Hiến xưa (hiện do nhà nước quản lý).

Đức cha đã hoàn thành những cơ sở này trong một thời gian ngắn kỷ lục. Nội trong ba năm, ngài đã xây dựng cơ sở vật chất hầu như đầy đủ cho giáo phận. Ngoài ra, Đức cha còn khuyến khích tu sửa, xây dựng nhiều thánh đường, các nhà xứ, nhà phước, trường học nơi các giáo xứ.

Về phương diện tinh thần, Đức cha chú ý đến việc đào tạo nhân tài cho Giáo phận bằng việc gửi đại chủng sinh đi học xa, thành lập nhiều hội đoàn và một số giáo xứ mới. Số tín hữu tăng nhanh, trung bình mỗi năm có thêm khoảng ba nghìn giáo hữu mới. Số linh mục mỗi năm cũng tăng thêm từ 3 đến 5 vị. Tu sĩ nam nữ cũng ngày càng thêm đông số.

Có thể nói, Giáo phận Thái Bình phát triển mạnh ngay từ ngày thành lập là nhờ sự lãnh đạo tài đức, khôn ngoan, nhiệt thành của Đức cha Gioan Thuận và những cộng sự viên của ngài.

Ngày 26/4/1939, Đức cha Gioan Casado Thuận lên đường đi Rôma để triều yết Đức Thánh Cha Piô XII mới đăng quang. Ngài trình bày về hiện tình giáo phận mà ngài đang đảm nhiệm, xin Đức Thánh Cha chúc lành và nâng đỡ cho giáo phận còn non trẻ. Nhân tiện, Đức cha ghé Tây Ban Nha thăm lại quê hương, đồng thời quyên tiền kiến thiết xứ sở truyền giáo, nơi ngài đang trách nhiệm.

Thế chiến thứ II bùng nổ, Đức cha Gioan không có phương tiện trở về giáo phận, ngài phải lưu lại thủ đô Madrid. Ngày 22/01/1941, một cơn bạo bệnh bất ngờ đã đưa Đức cha Gioan Casado về với Chúa, bỏ lại Giáo phận Thái Bình thân yêu mà ngài mới kiến tạo vững chắc cả về tinh thần cũng như vật chất.

Trước khi qua đời, bằng một chúc thư, Đức cha Gioan Casado Thuận đã trao quyền điều hành Giáo phận cho thừa sai Jose Sedano Thái, lúc đó đang là cha xứ Cao Mộc. Cha Jose Sedano Thái quê ở tỉnh Burgos, Tây Ban Nha, là linh mục dòng Đa Minh. Ngài sang Việt Nam năm 1909. Sau hai chín năm coi sóc xứ Cao Mộc, ngài được Đức cha Gioan Casado Thuận chọn làm Giám quản Giáo phận Thái Bình (từ ngày 25/01/1941 cho đến khi có vị Giám mục mới).

Là một vị chủ chăn nhân từ, phúc hậu, hăng hái trong việc truyền giáo, cha chính Thái đã tận tâm điều hành mọi sinh hoạt trong giáo phận một cách xuôi chảy trong thời gian một năm giữ chức vụ nhiếp chính. Tháng 2 năm 1941, ngài bị một toán đặc công của tổ chức bí mật tống tiền và bắt đi mất tích. Mấy ngày sau giáo dân đi tìm kiếm, thấy thi thể ngài trên sông Trà Lý gần bến Hộ. Giáo dân đưa thi hài ngài về an táng trong khu vực nhà thờ Cát Đàm.

Nguồn: Tài liệu 85 Thành lập giáo phận TB