GIÁO XỨ TỐNG XUYÊN

Năm thành lập Giáo họ: 1938

Năm thành lập Giáo xứ: 18/10/2020

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2007

Bổn mạng: Thánh Vinhsơn (05/4)

Số giáo dân : 200

Địa chỉ : Nhà thờ Tống Xuyên, xã Thái Hưng, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 9km về hướng Tây Bắc.

I - QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Lược sử hình thành và phát triển

Năm 1862, thời vua Tự Đức ra lệnh phân sáp, hai người phụ nữ Hà Xá chạy trốn về vùng Tống Xuyên (khu vực gia đình cụ trùm Kiệt, gần nhà thờ bây giờ) để ẩn náu. Hai bà lập gia đình với người trong vùng và vẫn quyết tâm giữ đạo. Hạt giống Tin Mừng đạo Chúa theo thời gian được người dân biết đến và đón nhận cách mau chóng. Năm tháng trôi qua, số người theo đạo tăng lên, xóm đạo dựng nhà nguyện nhỏ 5 gian bằng tre nứa, lợp rạ để cầu nguyện sớm hôm.

Khoảng năm 1938, thời cha xứ Khâm (1924-1949), giáo họ Tống Xuyên được thành lập, thuộc xứ Hà Xá, nhận thánh Đaminh làm bổn mạng. Cha Khâm sai thầy già Vinhsơn Bách về Tống Xuyên trông coi và chăm sóc giáo hữu. Trong thời gian này, Giáo họ đã nhận thánh Vinhsơn làm bổn mạng mới.

Năm 1938, cha xứ Khâm và Giáo họ dựng nhà thờ 10 gian bằng gỗ lim mua của họ Thượng Hộ, xứ Gia Lạc, bên kia sông Trà Lý với chiều dài 24m, rộng 7m, cao 6m, tháp cao 7m. Lúc đó, Giáo họ có khoảng 40 hộ, với 160 người.

Biến cố năm 1954, nhiều người di cư vào Nam, số giáo dân ở lại rất ít.

Năm 2002, được sự giúp đỡ của quý ân nhân, Giáo họ tiến hành nâng tháp chuông cao 24m.

Năm 2007, cha xứ Phanxicô-Xaviê Học và Giáo họ xây nhà thờ mới 10 gian với chiều dài 37m, rộng 9m, cao 10m, và giữ lại tháp chuông.

Ngày 07/10/2020, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ, SDB ký Sắc nâng Phương Quan lên hàng giáo xứ.

Các Giáo họ trực thuộc: Đồng Vọng, Khuốc, Nứa.

Ơn gọi trong Giáo xứ

Giáo họ Tống Xuyên có một người con dâng mình theo Chúa, phục vụ Giáo hội và tha nhân: cha Augustinô Nguyễn Hoàng OFM (Sài Gòn).

Các linh mục coi sóc Giáo xứ: Cha Phêrô Nguyễn Văn Việt, cha Augus. Nguyễn Văn Hải.

II- TỔ CHỨC VÀ SINH HOẠT

Hiện nay, các hội đoàn của Giáo xứ Tổng Xuyên hoạt động hết sức sôi nổi với nhiều hình thức phong phú và đa dạng, tạo bầu không khí sôi động và vui tươi trong Giáo họ. Đời sống Đức tin ngày càng mạnh mẽ và bền bỉ. Đây chính là những tiền đề để Tống Xuyên vững vàng bước vào Năm Thánh Giáo phận, bước vào một tương lai mới với những dự định mới.

GIÁO HỌ ĐỒNG VỌNG

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : Không rõ

Năm xây dựng nhà thờ : Không rõ (không còn nhà thờ)

Thánh bổn mạng : Thánh Giuse Thợ (01/5)

Số giáo dân : 22

Địa chỉ : Giáo họ Đồng Vọng, xã Thái Hưng, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.

I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Giáo họ Đồng Vọng (còn có tên Đồng Vụng, vì trước đây là một cái vụng của đồng bằng sông Hồng), có lịch sử cùng với làng Đồng Vọng cách đây hơn 100 năm. Dân làng là những dân cư từ Hà Nam, làng Đầu và Tống Xuyên về đây sinh sống, trong đó có 5 gia đình Công giáo. Những hạt giống bé nhỏ này âm thầm lớn lên không ai biết, có lúc lên tới 100 nhân danh.

Giáo họ được thành lập vào thời gian nào không ai còn rõ, chỉ biết Giáo họ nhận Thánh Giuse Thợ làm bổn mạng, thuộc xứ Hà Xá. Ông bà Thẫn Thơ là người lương dân nhưng đã tin theo đạo Chúa và dâng cúng phần đất của mình để xây dựng nhà thờ hiện nay.

Biến cố năm 1954, vì điều kiện kinh tế, nhiều người đã rời đi nơi khác sinh sống. Chính vì thế, trong thời kỳ chiến tranh, nhà thờ bị tàn phá, không có người xây dựng lại.

Dịp lễ Giáng Sinh năm 2014, Đức cha Phêrô, Giám mục Thái Bình, đã về thăm Giáo họ và tổ chức mừng lễ cho bà con giáo dân lương cũng như giáo, tạo niềm vui mọi người.

II- TỔ CHỨC VÀ SINH HOẠT

Do không còn nhà thờ, mọi sinh hoạt của bà con trong Giáo họ được tổ chức tại Giáo họ Tống Xuyên. Dù biết bao khó khăn thử thách nhưng tinh thần giữ đạo của Đồng Vọng chưa một lần lụi tắt nhưng vẫn âm thầm cháy lên trong lòng mỗi tín hữu nơi đây với ước mong về một Đồng Vọng được hồi sinh và phát triển cùng các giáo họ trong Giáo xứ thân yêu.

GIÁO HỌ KHUỐC

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1900

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1968

Bổn mạng : Thánh Tôma Aquinô (28/01)

Số giáo dân : 10

Địa chỉ : Nhà thờ họ Khuốc, xã Liên Hiệp, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.

I- HÌNH THÀNH & PHÁT TRIỂN

Giáo họ Khuốc được đón nhận Tin Mừng từ cụ Nguyễn Văn Chuyển, người giáo họ Khuông Phù (Nứa). Sau khi gia nhập Kitô giáo, cụ xin cha xứ về hai làng Nứa và Khuốc truyền giáo. Chỉ sau một thời gian ngắn, người dân làng Nứa và làng Khuốc (khoảng gần 200 người) đã gia nhập dao.

Năm 1900, nhân dịp Đức cha Munagori Trung, Giám mục giáo phận Trung về kinh lý giáo xứ Hà Xá, Đức cha đã cho thành lập hai giáo họ Khuốc và Khuông Phù (Nứa) và nhận thánh Tôma Aquinô làm bổn mạng. Giáo họ dựng một nhà thờ 5 gian, bằng gỗ lim, với chiều dài 12.5m, rộng 5m.

Biến cố năm 1954, nhiều người di cư vào miền Nam, Giáo họ chỉ còn lại 40 nhân danh.

Khoảng năm 1956, vì hoàn cảnh khó khăn, có người đã gỡ nhà thờ đem bán, do đó giáo họ không còn nhà thờ.

Năm 1968, cha xứ Cha Tôma Nguyễn Văn Sùng và giáo họ xây một nhà nguyện nhỏ 3 gian, dài 6m, rộng 2.5m.

II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Với vị trí khá xa Nhà xứ, kinh tế khó khăn, nằm giữa một vùng dân cư đa tín ngưỡng, cuộc sống của bà con Giáo họ Khuốc rất khiêm tốn. Cộng đoàn giáo dân đã ít, lại bị tác động do hoàn cảnh xã hội, nên việc giữ đạo càng khó khăn hơn. Giáo họ Khuốc ngày hôm nay đang cần rất nhiều lời cầu nguyện và giúp đỡ của mọi người trong toàn Giáo phận để có thể giữ vững đức tin cũng như thăng tiến hơn về mọi mặt trong cuộc sống hôm nay.

KHUÔNG PHÙ (NỨA)

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1889

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1967

Bổn mạng : Thánh Tôma Aquinô (28/01)

Số giáo dân : 13

Địa chỉ : Nhà thờ Nửa, thôn Nửa, xã Tân Lễ, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình.

I- HÌNH THÀNH & PHÁT TRIỂN

Lược sử hình thành và phát triển

Giáo họ Khuông Phù được đón nhận Tin Mừng từ những năm đầu thế kỷ XX, do cụ Nguyễn Văn Chuyển rao truyền. Cụ Chuyển thời trai trẻ vì muốn theo học Đông Y (gọi là Nho Y), nên cụ đã vào làng Hà Xá theo học với cụ trùm Đaminh Hà Đăng Phấn. Trong thời gian theo học với cụ Trùm Phấn, nhận thấy những người Công giáo tại Hà Xá sinh hoạt sôi nổi, có tinh thần đoàn kết gắn bó, con người lại dễ mến, nên cụ đã tìm hiểu và xin tòng giáo. Vào ngày lễ Thánh Phanxicô Xaviê (03/12), cha Giuse Nguyễn Huy Cẩm đã ban phép Thánh Tẩy cho cụ với tên thánh Phanxicô Xaviê do cụ trùm Phấn đỡ đầu.

Sau khi gia nhập Kitô giáo, cụ xin cha xứ về làng Nửa và làng Khuốc truyền giáo. Chỉ sau một thời gian ngăn, dân làng Nứa đã có trên 100 người gia nhập đạo. Vì thế, nhân dịp Đức cha Munagorri Trung, Giám mục Giáo phận Trung, về kinh lý giáo xứ Hà Xá, Đức cha đã cho thành lập hai Giáo họ Khuông Phù (Nứa) và Khuốc, nhận thánh thánh Tôma Aquinô làm bổn mạng. Ban đầu, Giáo họ dựng nhà thờ 5 gian, bằng gỗ lim với chiều dài 12m, rộng 5m và đã bị bom phá bình địa thời chiến tranh.

Năm 1967, cha xứ Cha Tôma Nguyễn Văn Sùng và Giáo họ xây nhà nguyện nhỏ dài 6m, rộng 4m để làm nơi cầu nguyện cho giáo hữu nơi đây.

Ơn gọi trong Giáo họ

Giáo họ có người con đã đáp lại tiếng Chúa kêu gọi, dân thân phục vụ Giáo Hội và tha nhân, đó là cha Tôma Aquino Nguyễn Văn Tình (+).

II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Trải qua với bao thăng trầm biến đổi, Giáo họ Khuông Phù vẫn kiên cường trong Đức tin, nồng nàn trong Đức mến, vững vàng trong Đức cậy để cùng với các giáo họ khác trong Giáo xứ hướng về Năm Thánh kỷ niệm 80 năm thành lập Giáo phận Thái Bình. Hơn nữa, Giáo họ rất cần sự nâng đỡ của tất cả mọi người trong và ngoài Giáo phận để có thể xây dựng nơi thờ phượng xứng đáng cho Chúa và phát triển Giáo họ ngày một đi lên về đời sống kinh tế - văn hóa cũng như đời sống tinh thần trên mảnh đất tổ tiên.

(Trích Kỷ Yếu 80 Năm Thành Lập Giáo Phận Thái Bình _ Nxb Hồng Đức)