Thánh Giuse là ai?

Tin Mừng thánh Matthêu đã vỏn vẹn viết về thánh Giuse như sau: “Ông Giuse, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo” (Mt 1,19). Đây là một câu mà thánh Matthêu đã nói về vai trò của thánh Giuse khi thánh Giuse đã đính hôn với Maria mà Ngài phát hiện ra Maria đang mang thai. Thánh Giuse quả thực đã trằn trọc, lo âu, sao xuyến vì Chúa chưa khai mở tâm trí cho Ngài.

Thánh Giuse quả thực là người công chính vì Ngài được Thiên Chúa yêu thương cách đặc biệt, hơn thế nữa, Thiên Chúa cho Ngài tham dự vào sự thánh thiện của Chúa. Kinh Thánh đã đưa nhân loại đi từ sự ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác vì thánh Giuse có đầy đủ những tính cách của một con người hoàn toàn thuộc về Thiên Chúa, hoàn toàn được Chúa thương yêu. Thánh Giuse vì là con người thánh nên đã luôn làm theo ý Chúa dù rằng định tâm bỏ Maria, nhưng khi biết được ý Chúa, Ngài đã nhiệt tình nhận Maria về nhà, săn sóc, thương yêu mẹ Maria. Khi được triệu báo của Thiên Thần, thánh Giuse đã đưa Chúa Hài Đồng Giêsu và mẹ Maria trốn qua Ai Cập và được triệu báo, thánh Giuse lại đưa Mẹ Maria và Chúa Giêsu trở về quê hương và sống ở Nagiarét cho tới khi lìa đời.

Tại Nagiarét, thánh Giuse đã sống xứng đáng là một gia chủ khôn ngoan, Ngài đã ân cần nuôi dưỡng mẹ Maria và Chúa Giêsu bằng nghề lao động: thợ mộc của mình. Thánh Giuse đã sống một cuộc đời thật thầm lặng ở Nagiarét, Ngài đã không nói một lời nào đặc biệt. Kinh Thánh không hề ghi lại một lời nào của thánh Giuse dẫu rằng trong biến cố tìm gặp con trong đền thờ Giêrusalem, thánh Giuse có thể nói và cần nói nhiều với Chúa Giêsu. Nhưng Ngài vẫn hoàn toàn im lặng. Cuộc sống của thánh Giuse làm nhiều hơn nói và đây là đặc tính nổi bật của Ngài.

Thiên Chúa đã dùng thánh Giuse như cột trụ của gia đình Nagiarét, nhưng con người của thánh Giuse luôn khiêm nhượng, âm thầm, trầm lắng. Đức tính trầm lắng nói lên sự chín chắn, khôn ngoan, trung tín của thánh Giuse. những đức tính này nói lên sự thánh thiện tuyệt đối của thánh Giuse khiến Thiên Chúa hết lòng yêu mến Ngài.

Một con người hoàn toàn khiêm nhường và phó thác

Đọc lại Tin Mừng và qua những kinh nguyện khẩn cầu thánh Giuse, chúng ta nghiệm ra rằng, thánh Giuse là một con người luôn khiêm tốn. Sự từ tâm, lòng quảng đại, bao dung của thánh Giuse đã giúp Ngài luôn thuộc trọn về Chúa. Qua thánh ý của Thiên Chúa, thánh Giuse đã hoàn toàn tín thác vào Thiên Chúa, tin tưởng tuyệt đối vào Chúa vì rằng Thiên Chúa đã sắp xếp để thánh Giuse kết bạn với Đức Trinh Nữ Maria để mẹ Maria luôn bảo vệ được sự trinh khiết của mình, để mẹ Maria sinh con sẽ hợp pháp và không bị nghi ngờ gì về tội ngoại tình và không bị ném đá.

Chính vì ý nhiệm mầu của Thiên Chúa, thánh Giuse đã bảo vệ Đức Mẹ và làm cho nhân loại thấy sự lạ lùng Thiên Chúa đã làm nơi Mẹ qua Chúa Thánh Thần. Thánh Giuse khiêm hạ và phó thác vì Ngài đã dưỡng nuôi Chúa Giêsu và bảo vệ, yêu thương săn sóc mẹ Maria trong suốt quãng đường sống bậc vợ chồng.Thánh Giuse hoàn toàn tín thác nơi Chúa vì rằng gia đình Thánh Gia là Gia Đình Thánh, gia đình gương mẫu cho mọi gia đình khác.

Thánh Giuse quả thực là con người nắm giữ vai cột trụ của gia đình, Ngài trở thành mẫu gương cần cù lao động, góp phần vào việc cứu độ nhân loại. Ngay trong ca nhập lễ ngày lễ thánh Giuse, Giáo Hội đã viết: “Lạy Chúa, Chúa đã giao phó Đức Giêsu, và thánh nhân đã trung thành gìn giữ trong giai đoạn đầu của công trình cứu độ. Xin nhận lời thánh nhân cầu thay nguyện giúp, cho Giáo Hội biết luôn luôn cộng tác với Đức Giêsu để hoàn tất công trình Người đã khởi đầu.”

Thánh Giuse quả thực là một con người hết sức lạ lùng vì trong ý nhiệm mầu của Thiên Chúa, Ngài đã sống hết sức khiêm nhượng, nhưng là hoàn toàn vâng phục Thiên Chúa như con của Ngài: Đức Giêsu: “Lạy Cha, nếu có thể thì xin cho con khỏi uống chén này, đừng theo như ý con mà là theo ý của Cha.” Thánh Giuse đã làm theo ý Thiên Chúa và đã xứng đáng là người công chính vì được Chúa đặt làm quản lý gia đình của Chúa… Sau cuộc sống trần gian, thánh Giuse đã ra đi bình an, trở về với Chúa. Giáo Hội chọn ngày 19/3 kính trọng thể thánh Giuse, bạn trăm năm Đức Maria và ngày 01/5 kính thánh Giuse lao động.

Lạy thánh Giuse, xưa nay không ai kêu cầu Cha mà vô hiệu. Cha có thần thế trước mặt Đức Chúa Trời đến nỗi người ta có thể nói rằng: “ Trên trời thánh Giuse truyền lệnh hơn là van xin.”

Và như thánh Têrêsa Avila đã viết: “Tôi thấy không lần nào xin sự gì cùng thánh Giuse mà không được như ý. Dường như Thiên Chúa ban ơn cho các thánh giúp ta việc này việc nọ nhưng kinh nghiệm cho tôi biết Thánh Giuse giúp chúng ta trong mọi trường hợp. Tôi lấy danh Chúa mà xin những ai không tin lời tôi hãy thử mà xem.”

Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT

Suy niệm

Lời Chúa: Mt 1, 16.18-21.24a

Giacóp sinh Giuse, chồng của bà Maria, bà là Mẹ Ðức Giêsu cũng gọi là Ðấng Kitô. Như thế, tính chung lại thì: từ tổ phụ Ápraham đến vua Ðavít, là mười bốn đời; từ vua Ðavít đến thời lưu đày ở Babylon, là mười bốn đời; và từ thời lưu đày ở Babylon đến Ðức Kitô, cũng là mười bốn đời. Sau đây là gốc tích Ðức Giêsu Kitô: bà Maria, mẹ Người, đã đính hôn với ông Giuse. Nhưng trước khi hai ông bà về chung sống, bà đã có thai do quyền năng Chúa Thánh Thần. Ông Giuse, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo. Ông đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến báo mộng cho ông rằng: “Này ông Giuse, là con cháu Ðavít, đừng sợ đón Maria vợ ông về, vì thai nhi được cưu mang nơi bà là do Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.” Tất cả sự việc này đã xảy ra, là để ứng nghiệm lời xưa kia Chúa phán qua miệng ngôn sứ: Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Emmanuen, nghĩa là “Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta”. Khi tỉnh giấc, ông Giuse làm như sứ thần Chúa dạy.

Suy niệm:

Cô Maria đã đính hôn với ông Giuse và vẫn ở nhà với bố mẹ. Phải đợi một năm sau cô mới về nhà chồng, mới làm lễ thành hôn thực sự. Lạ thay cô lại mang thai khi chưa chung sống với Giuse. Điều này hẳn làm Giuse bối rối và suy nghĩ nhiều. Ông không thể tố cáo Maria, cũng không thể lấy cô ấy làm vợ. Chỉ còn cách là ly dị Maria cách âm thầm kín đáo. Nhưng Thiên Chúa không nghĩ thế.

Ý định của Ngài được báo với Giuse trong giấc mộng. “Đừng sợ đón Maria vợ ông về, vì thai nhi được cưu mang nơi bà là do Thánh Thần” (c. 20). Giuse hay bị đánh thức vào lúc ông cần nghỉ ngơi. Phải có lòng tin thế nào Giuse mới dám nhận Maria đang mang thai làm vợ. Tin thai nhi được Maria cưu mang là “do Thánh Thần” (c. 20), điều đó không dễ dàng, vì chưa bao giờ xảy ra trường hợp tương tự. Tin còn là từ bỏ những toan tính và định tâm của mình (cc.19-20) để vâng phục ý định bất ngờ và khó hiểu của Thiên Chúa.

Điều khiến cho Giuse có một chỗ đứng độc đáo trong lịch sử cứu độ, đó là việc ông đón Maria đang mang thai về nhà mình làm vợ chính thức. Đơn giản là ông chấp nhận làm đám cưới với Maria. Đón Maria làm vợ cũng là nhận cả thai nhi trong bụng mẹ làm con. Giuse là cha khi ông chấp nhận đứng ra đặt tên cho con trẻ (c. 21). Ai có thể biết được điều gì sẽ xảy ra nếu Giuse cứ muốn âm thầm ly dị Maria? Giuse đã là chỗ dựa sống còn của ơn cứu độ, là nơi nương tựa của Mẹ và Con. Nhờ Giuse, Cô Maria không bị mang tiếng ngoại tình, và bé Giêsu không phải là con hoang, nhưng là con thuộc dòng Đavít. Đức Giêsu sau này có thể công khai và tự tin đến với dân Ítraen.

Thánh Giuse đã lập gia đình, đã có một mái ấm với người mình yêu.
Ngài sống như một người chồng, người cha bình thường. Nhưng bên trong lại là những mầu nhiệm. Ngài không thật sự là chồng của Maria, cũng không thật sự là cha của Giêsu. Maria không còn là đối tượng để Giuse mê đắm và chiếm hữu, vì Maria đã thuộc trọn về Thiên Chúa, cả xác lẫn hồn.

Maria là một mầu nhiệm, Giêsu cũng là một mầu nhiệm. Giuse sống bên những mầu nhiệm, nên chính đời ngài cũng trở thành mầu nhiệm. Phải đến với mái ấm ở Nadarét ta mới thấy mầu nhiệm ẩn trong cái bình thường. Chỉ ai biết nhìn thì mới thấy sự thánh thiện phi thường ở đó.

Cầu nguyện:

Lạy Chúa Giêsu, sau hơn 30 năm sống dưới mái nhà ở Nadarét, Chúa đã thành một người chín chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ mạng Cha giao. Bầu khí yêu thương đã góp phần không nhỏ trong việc hình thành nhân cách của Chúa. Chúa đã học nơi thánh Giuse sự lao động miệt mài, sự mau mắn thi hành Thánh ý Thiên Chúa, sự âm thầm chu toàn trách nhiệm đối với gia đình. Chúa đã học nơi Mẹ Maria sự tế nhị và phục vụ, sự buông mình sống trong lòng tin phó thác và nhất là một đời sống cầu nguyện thâm trầm. Xin nhìn đến gia đình chúng con, xin biến nó thành nơi sản sinh những con người tốt, biết yêu thương tha thứ, biết cầu nguyện và phục vụ. Ước gì xã hội chúng con lành mạnh hơn, Giáo Hội chúng con thánh thiện hơn, nhờ có những con người khỏe mạnh, khôn ngoan và tràn đầy ơn Chúa.
 

Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ