GIÁO XỨ NGHĨA CHÍNH

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XVIII

Năm thành lập Giáo họ : 1710

Năm thành lập Giáo xứ: 1942

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2008

Bổn mạng : Tổng lãnh Thiên Thần Micae (29/9)

Số giáo dân : 947 (Toàn xứ); 239 (Nhà xứ)

Địa chỉ : Nhà thờ Nghĩa Chính, xã Phú Xuân, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình.

I-VỊ TRÍ

Giáo xứ Nghĩa Chính cách Tòa Giám mục Thái Bình khoảng 7km về hướng Tây; phía Tây Bắc giáp Giáo xứ Nguyệt Lãng; phía Đông giáp Giáo xứ Chính Tòa.

II - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Lược sử hình thành và phát triển

Theo truyền khẩu, đầu thế kỷ XVIII, một thừa sai Tây Ban Nha thấy cánh đồng truyền giáo bát ngát chung quanh trụ sở Sa Cát, ngài cầu xin Đức Mẹ soi sáng, rồi đến làng Thắng Cửu để truyền giáo và người dân nơi đây đã mau mắn đón nhận.

Năm 1710, thừa sai Tây Ban Nha đặt tên cho họ đạo mới thành lập là Nghĩa Chính, một họ lẻ thuộc xứ Sa Cát, nhận Tổng lãnh Thiên Thần Micae làm quan thầy.

Năm 1908, Đức cha Phêrô Munagorri Trung ban Sắc thành lập Giáo xứ Chính tòa Thái Bình, Giáo họ Nghĩa Chính thuộc về giáo xứ mới này.

Năm 1932, Giáo xứ xây dựng ngôi nhà thờ mới và đã trùng tu nhiều lần.

Năm 1942, Đức cha Santos Ubierna Ninh cắt 6 họ thuộc xứ Thái Bình và một số họ thuộc xứ Cổ Việt để thành lập Giáo xứ Nghĩa Chính.

Năm 1954, Giáo xứ đã xây dựng một ngôi nhà chung bằng gạch thất, mái lợp ngói mấp với chiều dài 19m, rộng 17m và cao 3.9m.

Năm 2003, Cha Giuse Trần Xuân Chiêu và Giáo xứ xây nhà giáo lý để đáp ứng nhu cầu học biết Chúa và con người với chiều dài 12m, rộng 7m, cao 4m.

Năm 2008, cha xứ Augustinô Nguyễn Văn Đề và Giáo xứ xây dựng mới ngôi nhà thờ bằng bêtông, mái lợp tôn với chiều dài 42.9m, rộng 14m, cao 8m.

Năm 2004, Giáo xứ xây tượng đài kính Đức Mẹ La Vang.

Năm 2011-2012, cha xứ và Giáo xứ xây tượng đài kính Lòng Chúa Thương Xót, xây dựng tượng đài thánh Vinhsơn và tượng đài kính thánh cả Giuse.

Năm 2015 Cha Giuse Trần Xuân Chiêu và giáo xứ xây nhà chung 3 tầng dài 20m, rộng 7.5m trên đất mới.

Các chứng nhân tử đạo

Trong thời kỳ bách hại đạo, Nghĩa Chính là nơi giam giữ tín hữu Công giáo. Chính vì thế, Giáo xứ tự hào đóng góp vào vườn Vạn Tuế Thái Bình 7 Hiền phúc tử đạo: Giuse Tuyên (số 265); Đaminh Cửu (số 266); Đaminh Thụy (số 267); Thầy giảng Đaminh Huê (số 269), Thầy giảng Giuse Hiếu (270); Giuse Lành (271); Thầy giảng Đaminh Miên (số 327).

Các linh mục coi sóc Giáo xứ

Cha Tôma Hinh; cha Đaminh Tuần; cha Giuse Học; cha Micae Tụng; cha Giuse Mẫn; cha Giuse Thiệu; cha Tôma Aquinô Phạm Văn Hiệt; cha Đaminh Năng; cha Đaminh Quý; cha Giuse Vũ Văn Vân; cha Gioakim Trần Trọng Uyên; cha Vinh sơn Vũ Văn Duyệt; cha Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo; Đức ông Giêrônimô Nguyễn Phúc Hạnh; cha Phêrô Trần Đình Bốn; cha Giuse Trần Xuân Chiêu; cha Augustinô Nguyễn Văn Đề, cha Giuse Trần Xuân Chiêu, và hiện nay là cha Đaminh Nguyễn Văn Khoan (Du).

Các giáo họ trực thuộc: Đa Minh, Tri Lai, Khê Kiều, Đào Xá, Trung Hòa.

III - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Tuy là một giáo xứ nhỏ bé với số giáo dân khá khiêm tốn, Nghĩa Chính vẫn nỗ lực tổ chức các đoàn hội: Huynh đoàn Đaminh, hội con Đức Mẹ, Ca đoàn, ban Kèn. Các đoàn hội không chỉ phục vụ trong các ngày lễ, chầu, mà còn có những hoạt động riêng như cầu nguyện cho người qua đời tại gia đình, thăm hỏi động viên những người già cả ốm đau không phân biệt lương giáo.

Là một giáo xứ nằm gần khu công nghiệp Nguyễn Đức Cảnh, việc mục vụ di dân là nhiệm vụ quan trọng của cha xứ và Giáo xứ. Ngoài các thánh lễ cho những người di dân, Giáo xứ còn có những buổi sinh hoạt, các lớp giáo lý nhằm củng cố và nâng cao đời sống đức tin cho mọi người.

GIÁO HỌ ĐÀO XÁ

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1930

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2000

Bổn mạng : Phaolô Tông Đồ (29/6)

Số giáo dân : 74

Địa chỉ : Nhà thờ Đào Xá, xã Minh Khai, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 3km về hướng Tây.

I- HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Theo truyền ngôn, mảnh đất Đào Xá được đón nhận ánh sáng Đức tin vào khoảng đầu thế kỷ XX.

Năm 1930, Giáo họ Đào Xá được thành lập, nhận thánh Phaolô làm bổn mạng, thuộc Giáo xứ Thái Bình. Khi đó, Giáo họ có 6 gia đình với trên 26 nhân khẩu, chủ yếu là dòng tộc họ Phan Ngọc.

Thời gian này, Giáo họ dựng ngôi nhà thờ bằng tranh tre, vách đất, mái lợp rạ với chiều dài 11.5m, rộng 4m, tọa lạc trên một mảnh đất do ông bà Vinhsơn Nguyễn Văn Biểu dâng cúng.

Năm 1942, Đức cha Santos Ubierna Ninh tách 6 giáo họ thuộc xứ Thái Bình và một giáo họ thuộc Giáo xứ Cổ Việt để thành lập Giáo xứ Nghĩa Chính, Đào Xá lúc này thuộc giáo xứ mới.

Năm 1950, Giáo họ có thêm 11 gia đình dòng tộc họ Nguyễn trong làng xin gia nhập đạo Công giáo. Số giáo dân lúc này lên đến 17 gia đình với 70 nhân khẩu.

Năm 1951, Giáo họ dựng ngôi nhà thờ gỗ cổ 5 gian với chiều dài 12.5m, rộng 5m.

Biến cố năm 1954, nhà thờ bị bắn phá, một số gia đình cùng thầy Giuse Ngự di cư vào miền Nam để sinh sống và lập nghiệp, Giáo họ chỉ còn vỏn vẹn mấy gia đình ở lại.

Ngày 05/7/2000, cha xứ Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo và Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ mới với chiều dài 12.5m, rộng 9m, tháp chuông cao 27m và được khánh thành ngày 04/02/2006.

Năm 2008, Giáo họ xây nhà giáo lý với chiều dài 8m, rộng 6m, cao 4.5m.

II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Dù là một giáo họ nhỏ bé nhưng người dân nơi đây sống hết mình vì Đạo Chúa. Họ sống đùm bọc nhau với tinh thần Tin Mừng, không phân biệt lương - giáo. Các hội viên trong đoàn hội tận tình nâng đỡ nhau trong mọi công việc chung cũng như riêng và nhất là cùng nhau hướng tới Năm Hồng Phúc kỷ niệm 80 năm Giáo phận thành lập.

GIÁO HỌ ĐA MINH

Năm đón nhận Tin Mừng : Khoảng năm 1940

Năm thành lập Giáo họ : 1941

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2001

Bổn mạng : Thánh Đaminh (08/8)

Số giáo dân : 274

Địa chỉ : Nhà thờ Đaminh, xã Minh Quang, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 400m về hướng Tây.

I- HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Năm 1940, Tòa Giám mục Thái Bình có sở ruộng Dòng Đaminh Cát Đàm nằm cạnh đường 10 (ngày nay là khu vực giáo xứ Sa Cát, Cát Đàm). Đây là nơi cung cấp lương thực chính cho Tòa Giám mục. Chính những người tín hữu làm việc tại sở ruộng đã lập nên xóm đạo và dựng một nhà nguyện nhỏ gần cây số 4 đường 10 để làm nơi cầu nguyện sớm hôm.

Năm 1941, Giáo họ Đaminh được thành lập, nhận thánh Đaminh bổn làm mạng.

Năm 1942, Đức cha Santos Ubierna Ninh đã tách 6 giáo họ thuộc giáo xứ Thái Bình và một số giáo họ thuộc Giáo xứ Cổ Việt để thành lập Giáo xứ Nghĩa Chính. Lúc này, Giáo họ Đaminh trực thuộc giáo xứ mới.

Năm 1950, Pháp xây bốt ngay cạnh nhà nguyện nên nhà nguyện Giáo họ phải di dời. Trong thời gian chưa có nhà nguyện mới, Giáo họ phải nhờ đến ngôi tư gia 3 gian bằng gạch, mái ngói của thầy Sở Ruộng (giáo họ Đaminh ngày nay). Sau đó, thời ông trùm Hóa, Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ cấp 4 đầu tiên bằng gạch đỏ, cột gỗ, mái ngói.

Năm 1993, thời ông chánh Phêrô Lại Văn Trọng, Giáo họ xây dựng nhà thờ mới với chiều dài 15m, rộng 4.4m.

Năm 2003, cha xứ Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo, cha Giuse Trần Xuân Chiêu và Giáo họ dựng xây ngôi nhà thờ thứ 3 với chiều dài 27m, rộng 12m, tháp chuông cao 33m và được hoành thành cuối năm đó cùng với sự giúp đỡ của ông bà Trượng (Hoa Kỳ).

Sau đó, Giáo họ xây dựng ngôi nhà giáo lý với chiều dài 7m, rộng 4m, và cao 3.5m.

II- TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Là một giáo họ nhỏ nhưng bà con trong Giáo họ rất đoàn kết thương yêu nhau, cùng nhau chia sẻ lúc vui cũng như khi buồn. Giáo họ có các hội đoàn: Huynh đoàn Đaminh, hội Con Đức Mẹ, ban Kèn nam, ban Trống. Nhờ sự hiện diện của các đoàn hội, đời sống Đức tin của Giáo họ được bền bỉ và không ngừng phát triển. Trên bước đường hướng tới tương lai, giáo dân Giáo họ Đaminh luôn cố gắng hoàn thiện bản thân để làm nhân chứng cho Chúa giữa lòng đời.

GIÁO HỌ KHÊ KIỀU

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1914

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1992

Bổn mạng : Thánh Lôrenxô (10/8)

Số giáo dân : 108

Địa chỉ : Nhà thờ Khê Kiều, thôn Khê Kiều, xã Minh Khai, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 3km về hướng Tây.

I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Theo truyền khẩu, hạt giống Đức tin được gieo vào mảnh đất Khê Kiều khoảng đầu thế kỷ XX. Ban đầu, các tín hữu nơi đây dựng một ngôi nhà nguyện 3 gian bằng tranh tre, vách đất, mái ra để sớm hôm tụ họp nhau cầu nguyện.

Năm 1914, Giáo họ Khê Kiều được thành lập, nhận thánh Lôrenxô làm bổn mạng.

Năm 1933, số giáo dân tăng nhanh, Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ mới bằng gạch đỏ, cột kèo bằng gỗ lim, mái lợp ngói theo hướng Tây Bắc.

Năm 1942, Đức cha Santos Ubierna Ninh cắt 6 giáo họ thuộc giáo xứ Thái Bình và một số giáo họ khác thuộc giáo xứ Cổ Việt để thành lập giáo xứ Nghĩa Chính, giáo họ Khê Kiều trực thuộc giáo xứ mới.

Năm 1952, Giáo họ đại tu ngôi nhà thờ đã xuống cấp.

Năm 1992, Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ mới theo hướng Đông Nam với chiều dài 15m, rộng 5m.

Năm 2004, Cha Giuse Trần Xuân Chiêu mua ngôi nhà cạnh nhà thờ dài 10m, rộng 5m làm nơi dạy giáo lý.

Năm 2013, Giáo họ xây tháp chuông cao 27m.

II-TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Tuy là một giáo họ nhỏ bé nhưng những người con dân nơi đây rất tích cực trong công việc lao động sản xuất và hăng say trong đời sống đức tin với châm ngôn sống “Tốt đạo đẹp đời”. Dưới sự hướng dẫn của cha Giuse Trần Xuân Chiêu, Giáo họ Khê Kiều đang ngày một lớn mạnh và thăng tiến trên nhiều lĩnh vực của đời sống vật chất cũng như đời sống tinh thần.

GIÁO HỌ TRI LAI

Năm đón nhận Tin Mừng : Đầu thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1908

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 1908

Bổn mạng : Thánh Cả Giuse (19/3)

Số giáo dân : 167

Địa chỉ : Nhà thờ Tri Lai, xã Tân Bình, thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ 1km về hướng Tây Bắc.

I. HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Trước đây, Tri Lai có tên gọi là Trại Quán. Thời Vua Minh Mạng (1838) cấm đạo gắt gao, một giáo hữu làm nghề y tên là Bùi Cậy, người Nam Trực, tỉnh Nam Định đưa cả gia dinh sang đây lánh nạn, trú tại nhà ông bà Vũ Công Uẩn. Tin Mừng được đón nhận từ đây.

Năm 1888-1890, một số gia đình từ Hoàng Xá, Đại Hội, Trại Sáo Đền (An Lão) đến đây lập nghiệp và sinh sống, hình thành nên một xóm đạo đông đúc.

Ban đầu, các tín hữu dựng một ngôi nhà thờ bằng cật cây, vách ván, mái lợp rạ, tường trát bùn, cánh cửa được làm bằng diếp lứa để sớm tối sum họp cầu nguyện. Lúc đó, số tín hữu đã lên tới 100 nhân danh.

Năm 1908, Giáo họ Tri Lai chính thức được thành lập, thuộc giáo xứ Thái Bình, nhận thánh Giuse làm bổn mạng với 50 gia đình, 242 nhân danh. Cùng thời gian này, cha Giuse Học và Giáo họ khởi công xây nhà thờ mới bằng gạch, cột kèo gỗ lim, mái ngói với chiều dài 25m, rộng 8m, tháp chuông cao 23m, cách nhà thờ cũ khoảng 400m về hướng Tây Bắc. Ngôi nhà thờ được khánh thành năm 1911.

Năm 1942, Đức cha Santos Ubierna Ninh, cắt 6 giáo họ thuộc xứ Thái Bình và một số giáo họ thuộc xứ Cổ Việt để thành lập Giáo xứ Nghĩa Chính. Giáo họ Tri Lại trực thuộc giáo xứ mới.

Biến cố năm 1954, Giáo họ có 67 gia đình đã di cư vào miền Nam, chỉ còn lại 7 gia đình với 25 nhân danh.

Năm 2014, cha xứ và Giáo họ xây dựng gian cung thánh hình thánh giá dài 10m, rộng 14m.

 II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Dưới sự bảo trợ và cầu bầu của Thánh Cả Giuse, Giáo họ Tri Lai vẫn từng ngày âm thầm phát triển và đạt được nhiều kết quả tốt đẹp về mọi mặt. Với lòng đạo đức và nhiệt thành noi gương các bậc tổ tiên, giáo dân Trị Lai đang ngày đêm hăng say trên bước đường rao truyền chân lý Phúc Âm cho những người chưa nhận biết Thiên Chúa Tình Yêu.

GIÁO HỌ TRUNG HÒA

Năm đón nhận Tin Mừng : Giữa thế kỷ XX

Năm thành lập Giáo họ : 1954

Năm xây dựng nhà thờ hiện tại : 2013

Bổn mạng : Thánh Phanxicô Xaviê (03/12)

Số giáo dân : 85

Địa chỉ : Nhà thờ Trung Hòa, xã Tân Hòa, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Cách nhà xứ khoảng 2km về hướng Đông Bắc.

I - HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Lược sử hình thành và phát triển

Theo truyền khẩu, mảnh đất Trung Hòa trước kia có tên gọi là Trại Miễu.

Năm 1894, thầy lang Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thạc, người xứ An Lập đã đưa gia đình, họ hàng đến nơi này khai hoang, lập ấp và hình thành nên một xóm đạo nhỏ. Lúc đầu, bà con giáo dân thường tập trung tại nhà ông trưởng họ để đọc kinh cầu nguyện sớm tối.

Năm 1954, Giáo họ Trung Hòa được thành lập, thuộc xứ Nghĩa Chính, nhận thánh Phanxicô Xaviê làm bổng mạng.

Năm 2002, cha xứ Giêrônimô Nguyễn Văn Đạo và Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ đầu tiên với chiều dài 10m, rộng 4m trên phần đất 400m2 của gia đình ông Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Vịnh và Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Mộc hiến tặng.

Năm 2013, cha xứ Augustinô Nguyễn Văn Đề và Giáo họ xây dựng ngôi nhà thờ mới, rộng rãi và khang trang hơn, hoàn thành tháng 8/2014.

Ơn gọi trong Giáo họ

Giáo họ có một người con ưu tú, dấn thân theo Chúa, phục vụ Giáo hội và tha nhân: cha Ciuse Bùi Văn Thoại.

II - TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG

Trung Hòa hôm nay mang trên mình một diện mạo mới, đời sống kinh tế của bà con có nhiều khởi sắc, nhưng vẫn giữ được những nét đạo đức truyền thống. Với lòng mộ đạo, sự nhiệt tình, Giáo họ ngày một phát triển có chiều sâu về Đức tin và Đức mến. Tuy là một giáo họ vùng ven của thành phố Thái Bình, Trung Hòa vẫn luôn sôi nổi với những hoạt động thường i của các đoàn hội trong tinh thần hăng say phục vụ.